สล่าพ่อหนานไวย์
นายวัฒนา บุญยืน
สล่า-วัด
จังหวัดลำพูน
“ งานออกแบบศาสนสถาน สวยไม่สวย ขึ้นอยู่กับฝีมือ ความสามารถ ความอดทน ความตั้งใจ ความพยายามที่จะทำให้เสร็จ ตั้งแต่การเริ่มเขียนแบบจนสร้างเสร็จ ต้องทำให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อให้ลูกหลานได้นำไปเป็นแบบอย่างที่ดีและสืบทอดต่อไป ”
การออกแบบวิหารวัด เริ่มออกแบบจากหลังคา ซึ่งความสูง-ต่ำ ขึ้นอยู่กับความศรัทธาของเจ้าภาพ ขนาดของพื้นที่ จำนวนห้องวิหาร บางครั้งก็จะตามจำนวนของผู้ใช้ ที่เจ้าภาพต้องการ หรือสล่าไวย์ก็จะคำนวนและเสนอให้ทางเจ้าภาพ แบบของวิหารก่อนการก่อสร้างจะประกอบด้วย ผังพื้น ๑ รูป, รูปด้านหน้า ๑ รูป และรูปตัดตามขวาง ๑ รูป
การหาสัดส่วน รูปทรงของหลังคา ต้องทราบความกว้างของวิหาร เพื่อรู้ระยะคอสองระหว่างเชิงชายบนและเชิงชายล่างที่ซ้อนกัน ซึ่งมีกฎเกณฑ์ที่กำหนดไว้ โดยระยะความสูงของคอสองจะเป็น ๔๐, ๔๕, ๕๐, ๕๕ และ ๖๐ เซนติเมตร แล้วจึงทราบสัดส่วนรูปทรง โดยความกว้างของขื่อ (ต๋าว) แล้วตั้งอกไก่ขึ้น (ลุก) ซึ่งถ้าสัดส่วนไม่สวยจะเพิ่มความสูงของอกไก่ ในสมัยโบราณว่า “ขื่อเต๋าใด ก็เอาต๋าวลุก” ความว่าขนาดขื่อเท่าไหร่ก็ตั้งขึ้นจะมีขนาดเท่ากันกับความสูงของอกไก่ เมื่อได้สัดส่วนคอสอง ส่วนม้าต่างไหมจะถูกนำมาใช้เป็น ตัววัดสัดส่วนขององค์ประกอบนั้น
